Absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Radłowie i Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Nauczyciel szkół średnich powiatu głubczyckiego – Śląsk Opolski. Dziennikarz "Trybuny Opolskiej" i "Nowej Trybuny Opolskiej". Poeta. Członek opolskiego oddziału Związku Literatów Polskich. Autor dwóch tomików "Miniatur" (1997, 1998). Borzęcin w jego twórczości literackiej zajmował szczególne miejsce.
Józef Szczuplał urodził się 11 listopada 1941 roku w Borzęcinie Górnym. Ukończył tutejszą szkolę podstawową, dalszą naukę kontynuował w Liceum Ogólnokształcącym w Radłowie. Po zdaniu matury w 1959 roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Od 1964 roku pracował jako nauczyciel w Liceum Ogólnokształcącym w Kietrzu na Śląsku Opolskim. Był […] świetnym nauczycielem, szybko dostrzeżono jego głęboką wiedzę i talenty pedagogiczne. Został włączony w system doskonalenia nauczycieli języka polskiego na terenie powiatu głubczyckiego"1. Pełnił obowiązki kuratora szkolnego. Od stycznia 1982 pracował jako dziennikarz. Najpierw w "Trybunie Opolskiej" a później w "Nowej Trybunie Opolskiej". W pracy dziennikarskiej zajmował się sprawami oświaty, nauki i kultury. W latach 1992-1997 roku uczestniczył w pracach Uczniowskich Warsztatów Dziennikarskich połączonych z Giełdą Czasopism Szkolnych pod patronatem Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego w Opolu. Zmarł po długiej chorobie 15 grudnia 2006r. w Opolu. Prochy spoczęły na cmentarzu parafialnym w Borzęcinie Górnym.
*
Wiersze i prozę zamieszczał też w "Wieściach" i w "Dzienniku Polskim".
Ojczyzną był mu Śląsk Opolski i Borzęcin. Jego ulubiony poeta to Krzysztof Kamil Baczyński, […] szczególną atencją darzył wielkich klasyków niemieckich zwłaszcza Johannesa Brahmsa2.
Pisząc w Nowej Trybunie Opolskiej zasłynął z felietonów"Miniatury". […] Wielu czytelników naszej gazety przez kilka lat kupowało ją dla tego cyklu. Wieś Szczupała stała się uniwersalna, utożsamiali się z nią wszyscy, bo autor z niezwykłą wrażliwością i prostotą a jednocześnie fascynująco umiał opowiadać o sprawach i ludziach zwykłych3.
"Zachwyciłem się nimi, bo przecież były to portreciki zapomnianych sąsiadów z Borzęcina, klimaty i nastroje zaczerpnięte z niegdysiejszego dzieciństwa. Język jędrny, obrazowy, niekiedy baśniowy. Józef wyczarował w swojej baśni o wsi rodzinnej tamtą arkadię lat dziecinnych, przypomniał historie ludzkie sprzed zamierzchłych lat i historie prosto z mojej młodości"4
*
"Rozalia siostra mojego dziadka Franciszka, chodziła na przednówku do pańskiego dworu, gdzie za darmo dostawała ziemniaczane łupiny. Przynosiła je uszczęśliwiona do chałupy, szła na pole po kilka garści szczawiu, pokrzyw i lebiody. Później gotowała to wszystko w garnku żelaźnioku, a potem sześcioro jej małych dzieci wcinało właśnie takie jedzenie, aż im się uszy trzęsły.
Siostra mojego dziadka miała szczęście, za co Bogu gorąco dziękowała, dziedzica obłapiała za nogi. Miała szczęście, bo inni w ogóle nie mieli, co do garnka włożyć. W tamtych bowiem latach, na początku tego wieku, galicyjska bieda nie tylko na przednówku wgryzała się w naszą wieś, ludzi z głodu wpełzła w suchoty i inne choróbska, matki w wieczna zgryzotę, a niemało dzieci prowadziła prosto na cmentarz Głód, bieda i nędza wyganiały także ludzi z naszych stron na obczyznę. Za pieniądzem. Za robotą. Za chlebem."5
Foto T. Kwaśniewski. Nowa Trybuna Opolska z 15 XII 2006.
Bibliografia.
1. Jerzy Duda, Indeks. Pismo Uniwersytetu Opolskiego, nr 5-6, 2007, s.104.
2. Ibidem s105.
3.Iwona Kłopocka, Nowa Trybuna Opolska, 15 XII 2006.
4.Józef Baran, Kurier Borecki nr2/2007, s.23
5. Józef Szczupał: Garść, w Miniatury (Opole 1997) s141.
opracował Lucjan Kołodziejski
|
